In de legende van de Ronde tafel verzamelt Koning Arthur rond 515 na Christus de beste en dapperste ridders uit het land aan zijn ronde tafel. Dit deed hij om de Saksen te kunnen verslaan. Een vereniging van alle edelen was noodzakelijk. Het gemeenschappelijke doel leidde tot een, zeker voor die tijd, aparte samenwerking.
Het bijzondere aan de Ronde Tafel was dat alle ridders evenveel te zeggen hadden. Iedereen werd gehoord en ieders mening en expertise werd meegenomen in de uiteindelijke besluiten. Daarnaast stelde men een aantal regels op waar de ridders zich aan moesten houden. Zo mochten de ridders geen geweld of doodslag plegen, nooit bij verraad betrokken zijn, nooit wreed zijn, geen geweld gebruiken tegen dames, edelvrouwen en weduwen.
Om nu te zeggen dat Koning Arthur de middeleeuwse grondlegger van agile werken is, gaat ver. Toch zijn er een aantal interessante overeenkomsten tussen agile werken en de werkwijze van de Ronde Tafel die we graag even tegen het licht houden.
Opvallend genoeg vraagt het kunnen verslaan van de Saksen een nieuwe aanpak waarbij de gevestigde orde, een bonte mengeling van elkaar bevechtende landheren en ridders, voor het eerst echt samen moet gaan werken. De ‘organisatie’ wordt volledig omgegooid. Een grote verandering.
Ook in de agile transformaties die wij regelmatig begeleiden zien we dat de nieuwe manier van werken een grote verandering is als gevolg van de noodzaak om anders of beter gezegd meer wendbaar te gaan werken. Bovendien wordt een ‘team’ geformeerd waarin alle teamleden evenveel zeggenschap hebben:
Alle expertise van de Ridders die plaats hadden aan de Ronde Tafel wordt gehoord en op basis daarvan worden beslissingen genomen.
Agile teams worden in de praktijk ingericht, zodat vanuit vertrouwen iedereen een gelijkwaardige positie inneemt. Bij voorkeur multidisciplinair en zodat eenieder vanuit zijn eigen perspectief meerwaarde biedt vanuit die gelijkwaardigheid. Het team neemt een besluit, niet de manager.
Aan de Ronde tafel wordt een aantal regels opgesteld waaraan iedereen zich dient te houden, ongeacht de omstandigheden. Dit gaat overigens zelfs zo ver dat Koning Arthur zijn eigen vrouw, Guinevere, moest berechten wegens overspel.
Alhoewel niet altijd fijn, is het met agile teams wel van belang om heldere werkwijze en bijbehorende afspraken te maken. Alleen zo bereik je je doelstellingen. Niet alleen over meer voor de hand liggende spelregels, maar ook over gedragsafspraken: hoe gaan we met elkaar om en hoe houden we elkaar daaraan?
De Ronde Tafel had gemeenschappelijke doelstellingen: het zoeken naar en vinden van de Heilige Graal en het verslaan van de Saksen. Deze gemeenschappelijke doelstellingen binden de ridders lange tijd en zorgt ervoor dat ze persoonlijke doelen ondergeschikt maken.
Het hebben van een zogenaamde ‘noorderster’ is voor agile teams ook van belang. Natuurlijk streven we wendbaarheid na, maar een richting (die ook kan wijzigen) of een stip aan de horizon is noodzakelijk. Niet alleen voor de te bepalen richting, maar ook voor een gemeenschappelijk gevoel.
Het formeren van de Ronde Tafel en de daarbij horende gedragscode kwamen voort uit het besef dat de ‘oude’ manier van leven en werken niet meer voldeed. Het moorden en plunderen door ridders leidde alleen maar tot blijvende verdeeldheid en meer geweld. Om dit te stoppen, moest er iets drastisch veranderen. De Ridders van de Ronde Tafel committeerden zich aan een (voor ridders) nieuwe gedragscode die men vervolgens ook uitdroeg naar de rest van de gemeenschap waarin zij leefden.
Nadruk leggen op wat het nieuwe gedrag is dat we graag willen en met name de vertaling ervan in wat dit betekent voor individuen en hun dagelijks werk is een belangrijke succesfactor voor echte verandering van gedrag. Hoe duidelijker het is wat er precies verwacht wordt van een agile teamlid, hoe sneller nieuw gedrag ook een plek zal krijgen. Bestendiging ervan door gezamenlijk commitment of begeleiding en monitoring helpt.
Een juiste motivatie om iets te bereiken is wanneer iets absoluut noodzakelijk is om het volledig onder de knie te krijgen. De motivatie van Koning Arthur en zijn ridders was het buiten de deur houden van de Saksen. Er was geen andere weg, de nood was hoog. Alleen daardoor was men in staat de voor die tijd ongewone erecode na te leven en hiernaar te handelen. Ook als het even iets minder goed uitkomt.
En de resultaten van het ‘agile doen’ waren ernaar: Koning Arthur en zijn ridders wisten inderdaad de Saksen buiten de deur te houden. In 516 werden bij de slag van Badon de Saksen definitief verslagen. Met de dood van Arthur, volgens de legende rond 542, valt de Ronde Tafel uit elkaar. Hoewel onder Arthur de Saksen tijdelijk buiten de deur werden gehouden, kregen ze later toch vaste grond onder de voeten. Koning Aethelbert werd een belangrijke koning die tevens het christendom introduceerde en opdrong aan de dan nog heidense Britten.
Het verhaal van Arthur leert ons dat agile werken in stand moet worden gehouden. Het agile doen verwatert soms – oude gewoontes keren dan terug. Door juist aandacht te besteden aan het agile zijn en blijven is het zeker mogelijk om verandering te laten beklijven. Enerzijds betekent dat dat je aandacht moet blijven geven aan de nieuwe manier van werken. Oud gedrag moet je opsporen en benoemen. Gooi de deuren dicht op dit front. Bovendien is het belangrijk om met het aanleren van nieuw gedrag belangrijk om oude verleidingen te vervangen met nieuwe positieve mogelijkheden (vergelijk het met omgaan met herkenbare verslavingen). Zo voorkom je terugval naar oude tijden.
Was er in de tijd meer aandacht besteed aan blijvende bestendiging van de werkwijze van de Ridders van de Ronde Tafel dan waren de Saksen er waarschijnlijk ook nooit in geslaagd om door te dringen in het Britse rijk.
